Prawa i obowiązki studenta – ustawa 2.0
Prawa i obowiązki studenta
W tym miesiącu zajmiemy się tematem praw i obowiązków jakie posiada każdy student. Przypomnimy oczywiste fakty, które nie ulegają zmianie, a także zwrócimy uwagę na kwestie które nastąpią w momencie wejścia w życie Ustawy 2.0, przygotowanej w porozumieniu z Ministerstwemi środowiskiem akademickim. Temat dzisiejszego artykułu naświetla jakże ważne sprawy dla społeczności akademickiej. Przedstawiać będzie zarówno prawa jak i obowiązki, spoczywające na każdym studencie z chwilą rozpoczęcia studiów.
Jak powszechnie wiadomo, prawa studenta nabywamy wraz ze złożeniem ślubowania.
Jednym z pierwszych praw, o których czytamy w projekcie to prawo do przeszkolenia w zakresie przysługujących nam praw i obowiązków. Zajmuje się tym studencki samorząd danej uczelni we współpracy z Parlamentem Studentów Rzeczypospolitej Polskiej.
Zgodnie z artykułem 85 ustawy, student ma prawo do:
- przenoszenia i uznawania punktów ECTS,
- odbywania studiów według indywidualnej organizacji studiów,
- urlopów od zajęć oraz usprawiedliwiania nieobecności na zajęciach,
- zmiany kierunku studiów,
- przeniesienia na studia stacjonarne lub niestacjonarne,
- przystąpienia do egzaminu komisyjnego przy udziale wskazanego przez niego obserwatora,
- powtarzania określonych zajęć z powodu niezadowalających wyników w nauce – na zasadach określonych w regulaminie studiów.
Więcej wyszczególnionych praw i obowiązków studenta znajduje się w regulaminie studiów macierzystej uczelni.
Student może również ubiegać się o stypendia. Szerzej ten temat poruszyliśmy w artykule miesiąca grudnia. Zachęcamy do zapoznania się z nim, jeśli ktoś tego jeszcze nie zrobił.
Kolejnym przywilejem, który znajduje się po stronie studenta, jest możliwość ubiegania się o zakwaterowanie w domu studenckim. Istotnym udogodnieniem jest również prawo do do korzystania z 50% ulgi w opłatach za przejazdy środkami komunikacji miejskiej.
Z artykułu 106 projektu ustawy możemy dowiedzieć się o tym, że studenci mają prawo do przeprowadzenia akcji protestacyjnej bądź strajku. Powodem, który może nas do tego skłonić jest jakikolwiek zbiorowy spór dotyczący istotnych spraw studentów.
Oczywiście wszystko musi zostać przeprowadzone w ramach przepisów, które znajdują się w ustawie.
Wiemy już jakie prawa wynikają z Konstytucji dla Nauki. Przejdźmy teraz do obowiązków spoczywających na barkach uczniów wyższych uczelni.
Jednym z podstawowych i najważniejszych obowiązków jest postępowanie zgodnie z treścią ślubowania oraz przepisami danej uczelni (tj. Regulaminem studiów).
Odnosząc się do ślubowania, nie sposób nie przypomnieć jej treści, która dotyczy każdej osoby studiującej na naszej Alma Mater.
“Pomny wielowiekowych tradycji krakowskiego środowiska akademickiego ślubuję uroczyście, że jako student Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie będę wytrwale dążyć do zdobywania wiedzy i rozwoju własnej osobowości, szanować prawa i obyczaje akademickie, dbać o dobre imię swojej Uczelni i godność studenta.”
Innymi obowiązkami, które powinny być oczywiste dla każdego studenta to uczestnictwo w zajęciach zgodnie z regulaminem studiów, a także składanie egzaminów, odbywanie praktyk zawodowych i spełnianie innych wymogów, które są przewidziane w programie studiów.
Każda osoba studiująca na danej uczelni wyższej musi mieć świadomość, że może zostać skreślona z listy studentów. Dzieje się tak w przypadku niepodjęcia studiów bądź rezygnacji z nich, a także poprzez niezłożenie w terminie pracy dyplomowej czy ukaranie karą dyscyplinarną wydalenia z uczelni. Uczelnia może również skreślić studenta z listy w przypadku: stwierdzenia braku postępów w nauce bądź uczęszczania w obowiązkowych zajęciach, nieuzyskania zaliczenia semestru bądź roku w terminie czy niewniesienie opłat związanych z odbywaniem studiów.
Studenci mają też prawo zarówno do czynnego, jak i biernego udziału w organizacjach studenckich oraz studenckim samorządzie. Samorząd studencki jest wyłącznym reprezentantem ogółu studentów na uczelni i prowadzi w niej działalność z zakresie praw studenckich, w tym socjalno-bytowych oraz kulturalnych. To również on decyduje jak rozdzielać środki finansowe przydzielone przez uczelnię na sprawy studenckie. Na pewno sukcesem projektu ustawy, jest gwarancja członkostwa przewodniczącego samorządu studenckiego w Radzie Uczelni z głosem stanowiącym. Daje to bardzo duże pole manewru dla samorządu w kwestii kierunku rozwoju uczelni oraz współpracy z otoczeniem interesariuszy. Do tej pory kwestia ta była zależna od prawa macierzystej uczelni.
Wycofanie się z propozycji wydłużenie studiów niestacjonarnych.
W projekcie zakładano, że studia niestacjonarne będą trwać dłużej niż stacjonarne – o 1 semestr w przypadku studiów I i II stopnia oraz o 2 semestry w przypadku jednolitych studiów magisterskich. Jednakże, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego uwzględniając liczne głosy sprzeciwu zrezygnowało z tego pomysłu. A więc zostanie, jak było do tej pory.
Uczciwy system opłat, kary finansowe dla uczelni za nielegalne pobieranie opłat
W Ustawie 2.0 szczególny nacisk położono na ochronę studentów. Wszystko za sprawą kar finansowych, którymi będą obciążone uczelnie wyższe za pobieranie, podwyższanie opłat bądź zwłokę w wydaniu dyplomu. Jakakolwiek zmiana w wyżej wymienionych kwestiach w trakcie trwania studiów będzie skutkowała tym, że na uczelnie zostanie nałożona kara. Jeśli w trakcie cyklu kształcenia uczelnia nałoży na studenta dodatkowe opłaty lub zwiększy wysokość ustalonych wcześniej opłat, może zostać obciążona nawet 50 000 złotych kary. Zaś jeśli szkoła nie wyda dyplomu w przeciągu 30 dni, wówczas będzie groziła kara w wysokości 5000 złotych.
Jak również możemy przeczytać w ustawie, szkołom wyższym udzielono możliwości wprowadzenia egzaminów wstępnych (przy czym wynik rekrutacji będzie zawsze w co najmniej połowie zależał od egzaminu maturalnego – a więc minimum 50 proc. punktów będzie pochodzić z matury, a 50 proc. z egzaminów wstępnych).
Jak możemy zobaczyć, reforma szkolnictwa wyższego idzie w dobrym kierunku. Zwłaszcza jeśli chodzi o ochronę studentów, ale także inne zmiany dotyczące tej ustawy, które mieliśmy okazję przedstawić w poprzednich artykułach. Z aktualnych doniesień wiemy, że już w styczniu reformę poparł Parlament Studentów Rzeczypospolitej Polskiej, a kilka dni temu swoje oficjalne poparcie wyrazili reprezentanci Niezależnego Zrzeszenia Studentów.
22 lutego resort nauki zakończył pracę nad projektem ustawy, którą teraz zajmie się Komitet Stały Rady Ministrów. Na bieżąco śledzimy zmiany, które się dokonują i będziemy Was o nich informować. Zapraszamy do uważnego śledzenia kolejnych artykułów o Ustawie 2.0 publikowanych przez Parlament Studencki Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.
Autorka:
Małgorzata Wcisło
Bibliografia:
https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12303102/12458849/12458854/dokument326742.pdf
http://konstytucjadlanauki.gov.pl/konstytucja-dla-nauki-po-konsultacjach
